Verslag: TAG Teach conference – Zwitserland augustus 2019
In augustus vond het eerste Europese TAG Teach congres plaats in Zwitserland. Een uniek gebeuren en dat konden we niet missen! We, zijn Brigitte van Gestel en ik, Kathleen Selleslagh. Eindelijk hoefden we niet de oceaan over om grote voorbeelden als Theresa McKeon te horen praten over TAG Teach. Je vraagt je misschien af: wat is dat eigenlijk TAG Teach? Kort samengevat is het clickertraining voor mensen. Echter je maakt niet een roadtrip van negen uur in de wagen en je gaat niet drie dagen in een congreszaal zitten terwijl de bergen en valleien met alpenbloemen naar je lonken, als je gaat voor ‘kort samengevat’! Neen! Hier komt een lang, oh ja, heel lang verslag!
Want wat valt er veel te vertellen over TAG Teach! Wat zou het zo fantastisch zijn als we dit allemaal zouden implementeren in hoe we met onze menselijke klant omgaan. Maar eigenlijk gaat het verder dan dat: TAG Teach is een manier van leven, die doorsijpelt in hoe je in het leven staat en met anderen omgaat. Ik loop echter voor op de feiten! Laten we starten bij het begin en dat was de openingspresentatie van het congres, gegeven door Claudia Moser, eigenaresse van het ‘Clickerzentrum Schweiss’ en organisatrice van het congres.
Tag Teach Crash Course – Claudia Moser
Hoe kan ik mijn kennis overbrengen aan mijn leerling? Dat is waar TAG Teach om draait.
Als we naar ons huidige onderwijssysteem kijken dan behandelt dit vaak leerlingen op dezelfde manier. We hebben één doel en we verwachten dat iedereen het op dezelfde manier kan behalen. Het is uiteraard veel moeilijker voor de leraar om zich aan te passen aan elke individuele leerling, maar dat zou wel onze job moeten zijn. Claudia toont onderstaande cartoon en doorheen het hele seminar komt de vergelijking met de ’treurige olifant’ nog geregeld terug.
Claudia gebruikte tijdens haar presentatie de woorden ‘teacher’ (leraar) en ‘student’ (leerling) maar je kan dit ruim bekijken naar enerzijds hondentrainer, instructeur, gedragstherapeut en anderzijds klant, cursist, eigenaar. Voor de leesbaarheid blijf ik de termen leraar en leerling gebruiken, maar vul gerust zelf in volgens je eigen situatie.
We hebben het allemaal al wel eens meegemaakt: een leerling die het niet snapte. Maar zijn we niet zelf ook ooit een leerling geweest die het niet snapte? Weet je nog hoe dat voelde? Daar komt vaak heel wat frustratie en je onbegrepen voelen bij kijken.
Wat er moet veranderen is hoe we lesgeven!
Echter wat we vaak zien is dat de schuld bij de leerling gelegd wordt als hij faalt: hij is niet gefocust genoeg, hij is lui, hij luistert niet, hij heeft er niet genoeg aan gewerkt, hij is koppig, hij heeft vooroordelen,…
Is kritiek hebben op je leerling of zeuren tegen hem iets wat hem helpt beter te worden? Helpt het om hem te onderbreken als hij een fout maakt? Of als we hem een fout zien maken deze meteen willen verbeteren? We geven vaak lange en gedetailleerde uitleg: ‘als dat gebeurt dan kan je dat doen, maar mocht dat gebeuren dat kan je ook dat doen…’ Of we tonen het en verwachten dat ze het kunnen nadoen.
Eigenlijk helpt dit allemaal niet geeft Claudia aan. Wat willen we dan wel? We willen weg van de leraar als autoriteit en de leerling als ontvanger. We willen naar onderwijs met dialoog op gelijk niveau.
Lesgeven is een spiraal: ik geef informatie, ik krijg informatie, ik geef weer informatie,…
Maar hoe verkrijgen we dit?
Tag teach staat voor coaching gecombineerd met een markeersignaal, daar komt uiteraard de naam vandaan: Teaching with Acoustical Guidance . Dit is uiteraard een heel gesimplificeerde definitie, want TAG teach is enerzijds eenvoudig, maar anderzijds ook complex.
Claudia legt de Tag teach driehoek uit:
IDENTIFY – TAG – REINFORCE
( identificeer – TAG – bekrachtig)
Wat gebeurt er als we ons focussen op het probleem? Wat als ik nu schrijf: ‘denk niet aan de roze olifant?’
Je zag hem voor je niet? Je vertelt je brein eigenlijk om het net wél te doen, want door het woord te verwerken denk je er sowieso aan. Zo gaat het ook bij je leerling. Je benoemt beter niet wat je niet wil dat hij doet. Je wil dat je leerling zich focust op de oplossing. Als leraar moet je omdenken: je wil niet dat ze dit doen, maar wat wil je dan wel dat ze doen? Met honden zijn we daar als trainers doorgaans al best goed in, maar zijn we daar ook zo goed in met mensen? Hoe vaak zeg je nog ‘niet aan de riem trekken?’
Dit denken in oplossingen moeten we heel concreet leren doen. Bijvoorbeeld: ‘ik wil dat je gefocust bent?’ Maar wat ís dat dan precies? Aan welke criteria moet dat dan voldoen? Naar de leraar kijken? Een leerling kan ook al dagdromend kijken, dan is hij nog niet gefocust. Dus hier zit werk in voor de leraar: bedenken wat de criteria zijn. Dit is dus het identificeren van de taak die je verwacht dat je leerling doet = IDENTIFY.
Tweede deel van de driehoek? Je wil onmiddellijke feedback geven aan je leerling en dit doe je dus via het markeersignaal. Wat gaan we gebruiken als markeersignaal? Probeer alles wat een betekenis heeft te vermijden bv good, well done, … daar zit al verschillende intonatie mogelijk is, verschillende lichaamstaal,… gebruik iets kort en onderscheidend: bijvoorbeeld: ‘TAG’.
Een echte clicker gebruiken zou uiteraard een optie kunnen zijn, maar bij sommige mensen komt dit beledigend over: ‘ik ben geen hond!’ In combinatie met het trainen van een hond, die ook met de clicker wordt getraind, wordt het in ons geval als hondentrainers, al helemaal ingewikkeld.
Als je het “onopvallend” wil doen (bv iemand wie je niet uitlegt dat je hem met TAG teach ‘traint’, want oh ja dat kan ook!) kan je bijvoorbeeld JA gebruiken op eenzelfde manier/toonhoogte. Claudia noemt dit Ninja tagging: je glipt het er tussenin zonder dat iemand het echt in de gaten heeft en stiekem ‘train’ je je klant eigenlijk op dezelfde manier als diens hond. Zo benoemt ze dus niet eens specifiek bij elke leerling dat ze via TAG Teach gaan werken, undercover taggen, het kan!
Het derde deel van de driehoek is het bekrachtigen. Hier zijn heel veel mogelijkheden. Afhankelijk van de context waarin je de TAG Teaching gaat gebruiken zal je ook dienen creatief te zijn met bekrachtigers. Wanneer je leerling immers gemotiveerd is en écht wil leren hoe het moet kan succes al voldoende zijn als motivatie en kan jouw oprechte waardering een bekrachtiger zijn. Het ‘Ja ik kan het’-gevoel bij je leerling is de drijfveer voor zijn doorzetten.
Maar TAG teach wordt ook gebruikt in situaties waarin leerlingen niet gemotiveerd zijn, denk bijvoorbeeld aan kinderen met leesmoeilijkheden. Hier wordt TAG teach ingezet om hen beter te leren lezen en daar kan je daadwerkelijk gebruik maken van bekrachtigers onder de vorm van snoepjes, popcorn, spelletjes en dit in combinatie met een TAGULATOR. Dit is een soort touwtje met pareltjes aan. Per TAG die de leerling verdient kan hij een pareltje naar beneden schuiven. Als alle pareltjes beneden zijn, krijgt hij zijn vooraf gekozen beloning.
Kortom: je kan dus bij aanvang externe bekrachtigers gebruiken, maar uiteindelijk ga je voor interne bekrachtiging van succes: wees geduldig en streef naar het punt waarop je leerling het absoluut zelf wil doen. Maak het de moeite waard om het opnieuw te doen.
Zo vertelde Claudia het verhaal van pizza-tagging in de klas. De kinderen hadden elk een grote pizza getekend op papier, waarbij ze de onderdelen (het beleg) hadden getekend en uitgeknipt. Elke leerling had zijn eigen vel papier met lege pizza en deze werden opgehangen in de klas. Iedere leerling moest zo zijn eigen ‘pizza’ bij mekaar verzamelen. Pas wanneer iedereen zijn pizza had verzameld, konden ze een echte pizzaparty doen met de groep en gingen ze met de klas pizza eten. Zo werd het een groepsdoel en ging de groep mekaar helpen om het doel te behalen. Op die manier zorgde ze er voor dat het geen persoonlijke competitie werd.
Ze stelden individuele doelen waarbij ze het startpunt per leerling in rekening namen: wat kende of kon het kind reeds? Elke leerling had een eigen leerboekje. De leraar zat één keer per maand samen met de leerling en dan werden er twee leerdoelen uitgepikt waar de leerling aan kon werken. Zo had elke leerling een ‘gelijke’ kans om zijn tags te halen, ook al was het dan op een ander vlak. Daarnaast hadden ze ook klasdoelen waarbij ze als groep een beloning kregen wanneer ze iets gedaan hebben. Ze konden ook een joker behalen. Het systeem werkte fantastisch, de klasgroep werd hechter, de leerlingen gingen mekaar echt helpen, het niveau van elke leerling steeg meer dan ervoor en de pizza aan het einde smaakte!
Ik begon meteen te denken aan hoe we het pizza-voorbeeld zouden kunnen implementeren in groepslessen. In plaats van een pizza misschien: verzamel je eigen hondentaart bij mekaar via tags…
WOOF!
Als Tag teach-instructeurs moeten we dus oplossingsgeörienteerd zijn. We gebruiken constructieve omschrijvingen van leerdoelen met kleine stapjes richting het einddoel. Maar hoe moet een goede instructie er concreet uitzien? Claudia gebruikt het acroniem WOOF!
WHAT? Wat wil je dat je leerling doet?
ONE! Het kan maar één (One) ding tegelijkertijd zijn
OBSERVABLE: ons tagpoint moet observeerbaar zijn, je kan geen gedachte of emotie clicken, je moet het als leraar/tagger kunnen waarnemen
FIVE: je instructie mag maar uit vijf (FIVE) woorden of minder bestaan
We zien een filmpje waarbij Theresa McKeon, die vroeger trainer was van het olympisch gymnastenteam, TAG teach toepast bij de gymnastes. De meisjes krijgen letterlijk een instructie: ‘het tagpoint is: je linkerbeen gestrekt naar achteren’. Daarna clicken ze mekaar. Ze leren hier allebei uit en het bevordert weer de samenwerking en teamgeest.
De Focus Trechter
Je kan het leerproces vergelijken met een trechter. Je stopt er alle informatie langs boven in en deze moet er onderin langs het kleine gaatje weer uit geraken. Boven de trechter zit onze leraar-blabla, zo noemt Claudia het. Dit is alles wat we zelf interessant vinden, wat we zelf gehoord hebben, wat we zelf ervaren hebben, waar we zelf blij om zijn dat we het geleerd hebben,…
Maar je leerling heeft daar niet altijd boodschap aan en al helemaal niet op het moment dat hij zelf wat moet doen. Die zondvloed aan informatie hou je dus voor jezelf, maar kan je wel gebruiken om voor elke leerling een individuele instructie te maken. Welke onderdeeltjes uit jouw kennisvat kunnen deze leerling, in deze specifieke situatie, met dit doel helpen? Wij zijn de filters die al die kennis hebben, maar die enkel dat klein stukje doorgeven, wat zij nodig hebben om het te leren. Vaak overweldigen we onze leerlingen met informatie, vanuit ons eigen enthousiasme. Het is dus een uitdaging dit niet te doen!
We starten met het doel bepalen. We geven de leerling een reden om het tagpoint bepalen. Dit is een korte uitleg. Uit deze korte uitleg distilleren we onze instructie. Dit is een korte checklijst en daaruit halen we dan ons tagpoint wat maar vijf woorden mag hebben.
DOEL = blabalabla… 5 zinnen max!
INSTRUCTIE = een korte checklijst, geen volzinnen meer en hier kan het tagpoint bij zitten
TAGPOINT = max 5 woorden en hier leg je de focus alleen op het tagpoint
In een praktische workshop met Theresa McKeon zelf gingen we aan de slag om voor basisoefeningen zulke TAGPOINTS te leren bepalen.
De instructie-smid – Theresa McKeon
Theresa vergelijkt TAG teach instructies met een smid: hij neemt een groot stuk metaal en maakt het in een zodanige vorm dat het perfect past op de hoef van een individueel paard. Dat moet ook een instructeur kunnen doen: alle informatie zo verwerken en bewerken dat het past voor elke individuele leerling.
TAG teach kan best ingewikkeld zijn. Het is te veelomvattend om in een korte presentatie te proppen. Theresa geeft aan dat ze daarom heeft gekozen om enkele praktische stukjes te verwerken in haar interactieve lezing tijdens het seminar.
Een instructeur is een persoon die anderen helpt om vaardigheden te verkrijgen. Hoe kun je dus ‘smeden’ aan die informatie waar jij duizenden euro’s aan hebt besteed en duizenden uren in hebt geïnvesteerd om ze te verzamelen? Wat wil ik mijn leerling vragen en hoe ga ik het vragen?
TOOL #1: maak een onderscheid tussen informatie en instructie
Informatie = wat de leerling dient te weten = WAT en WAAROM
Instructie is = wat ik graag wil dat je doet = wat te DOEN
Zij gebruikt een bepaalde zin tussen haar informatie en de instructie. Zo zegt ze letterlijk: ‘en de instructies zijn: je doet ….’
TOOL #2: Tagpoint = exact het moment van succes : het belangrijkste onderdeel van je instructie
We krijgen een demo te zien waarbij Theresa iemand uit het publiek een vaardigheid leert via TAG teach. Ze geeft hierbij nog een belangrijke tip: bij overdracht van de informatie kijk je de leerling aan, maar op het moment dat je de instructie zelf geeft kijk je NIET meer naar de leerling, maar naar wat je zelf toont. Toon je bv iets wat de leerling met zijn handen moet doen, dan toon je het met je eigen hand en kijk je naar je hand. Zo kan de leerling volledig focussen op wat je toont. De sociale interactie met jou is op dat moment niet relevant. Na je instructie zeg je tegen de leerling: ‘en nu is het aan jou’, maar je kijkt hem daarbij niet meer aan, zo kan hij vanuit de focus op de handeling meteen in actie treden.
Mocht je nu niets tonen met je handen kijk dan weg van je leerling en ga in een soort “bedenk-modus” met je ogen waar je eigenlijk naar “niets” speciaals kijkt. Het lijkt een klein detail, maar het is merkbaar tijdens de demo dat het wel degelijk beter overkomt bij de leering.
Theresa is overduidelijk een expert op het vlak van TAG Teach, ik denk dat ik wel de hele drie dagen naar haar alleen had kunnen luisteren en kijken!
Succes kan niet gegeven worden door de leraar,
maar enkel ervaren worden door de leerling.
Er kwamen nog zeer interessante sprekers langs, zoals Taylor McCaffrey die vertelde hoe ze bij de geleidehondenschool waar ze voor werkt TAG teach inzetten bij hun cliënten met visuele beperking. Eva Bertilsson sprak over hoe zij in haar trainingen werkt met flow-charts en elk stappenplan grondig uitschrijft, niet alleen voor haar honden-klanten, maar ook voor haar mensenklanten. We werkten een stappenplan uit om een mensen-klant via TAG teach te leren om haar hand pas nadat ze geclickt had naar haar hond richting haar beloningstasje te bewegen. Een beweging die velen van ons wel zullen herkennen waarbij klanten eerst met de hand naar het tasje gaan en dan pas clicken, waardoor hun timing van de click fout zit.
Het meest van al werd ik emotioneel geraakt door het verhaal dat Tess Erngreen kwam vertellen. Zij zet TAG teach in bij haar therapie voor mensen met angst voor honden. Zo begeleidde ze een tienjarig meisje dat na een bijtincident, waarbij ze 200 hechtingen had nodig gehad in haar been, bang was geworden van alle honden. Het meisje was voordien een echte hondenliefhebber geweest en durfde na het incident de straat niet meer op. Tess legde heel mooi het hele TAG-therapie-proces uit, met een geslaagd eindresultaat! Het meisje kon terug knuffelen met en genieten van honden! Het verhaal is te mooi, om hier kort neer te schrijven, maar als je ooit naar een lezing van haar kan gaan, dan kan ik dat alleen maar aanraden!
Luca Canever kwam met zijn zoon uit Italië om te spreken over hoe hij zelfs TAG teach ingezet heeft bij de opvoeding van zijn eigen zoon. De jongen, nu 10, vertelde voluit over hoe hij leren als prettig ervaart op die manier.
Ann Bergeron sloot het seminar af met een emotionele lezing over haar eigen groeiproces binnen TAG teach. Ze is professor dans aan de universiteit van Duluth (V.S). De titel van haar lezing was “A view from the bridge.” Haar zicht vanop de brug is dat TAG teach niet alleen een fantastisch hulpmiddel is, maar ook een revolutie. Eens de leerling weg is met het TAG-principe, gaat hij over naar TAG-denken. Hij denkt niet meer aan mislukkingen, laat zich er niet door ontmoedigen, maar gaat gewoon door.
Het gaat inderdaad verder dan het verwerven van de vaardigheid. Dit ondervond ze toen ze aan het einde van het semester, waarin de leerlingen van haar voor het eerst via TAG-teach les kregen, vroeg: ‘wat heb je geleerd dit semester?’ Voorheen kreeg ze antwoorden over de technische dingen; een bepaalde danspas; plaatsing van voeten,… nu antwoordden leerlingen: moed, doorzettingsvermogen, kalmte,… Ze merkte ook op dat haar dansers meer zelfvertrouwen hadden en gelukkiger waren.
TAG-teach gaat om een shift in leraarsrol: het gaat om op hetzelfde niveau coachen, begeleiden,… Als de leerling denkt: ‘de leraar is er om mij een kans te bieden op positieve bekrachtiging, terwijl ik iets nieuw leer’, dan zitten we in een heel andere ervaring dan het klassieke leerpatroon.
Als leraar hoor je er naar te streven dat je leerlingen beter worden dan jijzelf. Voel je als leraar niet bedreigd wanneer je potentieel ziet in je leerling. Help hem, TAG hem om beter te worden. Jij kan hem taggen ook voor iets wat je misschien zelf niet eens kan. Zo beschrijft ze een danspas in het tapdans die ze zelf nooit onder de knie heeft gekregen. Hij is alleen weggelegd voor de top van de top. Maar ze heeft wel verschillende cursisten via TAG-teach begeleid om hem te kunnen.
Als TAG-teacher werken we samen met onze leerlingen aan hun doelen. We bieden hen een element van controle zodat ze de kennis volledig in zich kunnen opnemen. Ze moedigt leerlingen ook aan om zichzelf te ‘vieren’ als ze een succes behalen, letterlijk maak een sprong in de lucht. Ze moedigt leerlingen aan om te klappen wanneer iemand bijvoorbeeld valt na een moeilijke draaibeweging. Waarom klappen als iemand mislukt? Omdat het niet gaat om het mislukken, maar wel om het feit dat de persoon de moed had het te proberen! Iemand die probeert zijn grenzen te verleggen dient voor de poging te worden beloond. Het gaat niet om het resultaat maar om de durf.
RISK – fail – RISK AGAIN
Dit is het TAG-denken: er is geen falen.
Een mooie conclusie om een intense maar leerzame conferentie mee af te sluiten!
Referenties
TAG Teach Conference – Zwitserland – augustus 2019
Filmpje: Tag Teaching Gymnastics
Filmpje: studenten van Ann Bergeron aan het woord over hoe TAG teach hun leven veranderde